کد مطلب:28961 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:117

علی از زبان قرآن












علی علیه السلام، رازدار بزرگ قرآن و رمز آشنای والای این كتاب الهی، همبَر قرآن و زبان گویای این پیك آسمانی است. پیوند علی علیه السلام و قرآن، پیوندی است ژرف و ناگسستنی؛ پیوندی كه تا دامنه قیامت و كنار حوض كوثر، ادامه خواهد داشت. پیامبر خدا، این حقیقت عظیم را در حدیث گرانسنگ ثَقَلین و نیز در این حدیث دیگر رقم زده است كه:

علی با قرآن است و قرآن با علی. از هم جدا نمی شوند تا در حوض بر من وارد شوند.[1].

این جمله ارجمند، از جمله گویای آن است كه علی علیه السلام، همبَر قرآن و مدافع خستگی ناپذیر معارف قرآن، و همراه شكوهمند قرآن و بیان كننده آموزه های والای آن است، چنان كه خود فرموده است:

این، قرآن است. آن را به سخن آورید، و هرگز سخن نمی گوید؛ ولی من از آن به شما خبر می دهم.[2]. و فرموده:

سوگند به خدا، آیه ای نازل نشده، جز آن كه می دانم درباره چه و در كجا و درباره چه كسی نازل شده است.[3].

و این، حقیقتی است كه از همان روزگاران نخست، همگان به آن اذعان داشتند و صحابیان و همراهان رسول خدا بر آن معترف اند[4] و از سوی دیگر، از این سخن رسول خدا می توان فهمید كه قرآن، گویاترین سند عظمت ها و مبیّن والایی و گزارش كننده ارجمندی های علی علیه السلام است كه:

قرآن با علی است.[5].

این نكته نیز از همان روزگاران نزول قرآن، بر هیچ كس پوشیده نبود. پیامبر خدا فرمود:

خداوند، آیه ای نفرستاد كه در آن «یَأَیُّهَا الَّذِینَء َامَنُواْ؛ ای كسانی كه ایمان آورده اید» باشد، جز آن كه علی در قلّه آن و امیر آن بود.[6].

مفسّر بزرگ قرآن، عبد اللَّه بن عباس، نیز گوید:

در قرآن، آیه ای نیست كه در آن، «ای كسانی كه ایمان آورده اید» باشد، جز آن كه علی علیه السلام، قلّه آن، امیر آن و شریف آن است. خداوند، یاران محمّدصلی الله علیه وآله را در قرآن، مورد سرزنش قرار داده و از علی علیه السلام، جز به نیكی یاد نكرده است.[7].

و نیز گوید:

درباره كسی آن مقدار كه درباره علی علیه السلام آیات قرآنی نازل شده، نازل نشده است.[8].

حذیفة بن یمان نیز می گوید:

در قرآن، آیه ای با خطاب «ای كسانی كه ایمان آورده اید» نازل نشده، مگر آن كه علی علیه السلام هسته و مغز آن است.[9].

مجاهد گفته است:

درباره علی علیه السلام، هفتاد آیه نازل شده كه هیچ كس در آنها با وی شریك نیست.[10].

عبد الرحمان بن ابی لیلی گفته است:

درباره علی علیه السلام، هشتاد آیه خالص از كتاب خدا نازل شده است و هیچ كس از این امّت با او در این آیه ها سهیم نیست.[11].

آنچه در سطور آینده این مجموعه در این باره گزارش می شود، اندكی است از بسیار. ما در عرضه این حقایق، راه اختصار پیش گرفته ایم و از آوردن بسیاری از آیات كه بر اساس منابع فریقین، شأن نزول آنها علی علیه السلام و یا اهل بیت علیهم السلام است، تن زده ایم.









  1. ر. ك:ج 2، ص 223 (علی با قرآن است).
  2. ر.ك:ج 10، ص 53 (دانش كتاب).
  3. ر. ك:ج 10، ص 53 (دانش كتاب).
  4. ر. ك:ج 10، ص 53 (دانش كتاب).
  5. ر. ك:ج 10، ص 53 (دانش كتاب).
  6. حلیة الأولیاء:64/1، تفسیر العیاشی:6/289/1 و 7، غایة المرام:441/1.
  7. فضائل الصحابة:1114/654/2، المعجم الكبیر:11687/211/11.
  8. تاریخ الخلفاء:203، شواهد التنزیل:49/52/1، كشف الغمّة:314/1.
  9. شواهد التنزیل:67/63/1.
  10. شواهد التنزیل:50/52/1 و 51/53/1.
  11. شواهد التنزیل:55/55/1.